Proficiat, je woont in een nationaal park!

De Vlaamse regering heeft het Nationaal Park Brabantse Wouden officieel erkend.

Maar wat betekent dat nu?

De Vlaamse regering heeft het Nationaal Park Brabantse Wouden officieel erkend. Daar ging een heel lange voorbereiding aan vooraf door heel wat partners: gemeentebesturen, de provincie Vlaams-Brabant, middenveldorganisaties, landbouwers, het Agentschap voor Natuur en Bos, de Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud vzw, de Koninklijke Schenking, de Stichting Zoniënwoud en zoveel vrijwilligers en inwoners die mee de kar hebben getrokken.

Zij zagen het potentieel van deze bijzondere streek met de oudste loofbossen van Vlaanderen, sterk meanderende rivieren en een agrarisch landschap met holle wegen en graften. Met een hertogelijke geschiedenis en met golvende droogdalen en leembodems op diepe Brusseliaanzanden, doorsneden door de Dijle- en de Zennevallei. Deze unieke troeven worden verwoord en verbeeld in  een prachtig boek ‘Het verhaal van een landschap’, dat je kan bestellen via infocentrum@vhm.be of aankopen in de boekhandel. De troeven vormen de basis van het masterplan en het operationeel plan van de Brabantse Wouden.

Meer dan twintig jaar vooruitkijken

De erkenning is nog maar het begin. Nu kunnen we vooruitkijken. Vierentwintig jaar alvast. Zover reiken de blik en de doelstellingen van het masterplan van de Brabantse Wouden. Dat plan omvat ideeën en maatregelen om de natuur te versterken, uit te breiden en te verbinden, met speciale aandacht voor zeldzame en gevoelige dier- en plantensoorten. Maar het plan denkt ook aan de bewoners. Want wie hier woont en leeft, werkt of onderneemt, moet mee genieten van de sterktes van dit nationale park. En de kans krijgen om mee te timmeren aan de uitbouw ervan. Zo hebben we met de brede coalitie van organisaties en landbouwers ook de ambitie om landbouw een volwaardige plaats en toekomst te geven in de Brabantse Wouden. We zetten daarbij volop in op een duurzame landbouw die voedsel produceert voor de streek en zorg draagt voor de agrarische biodiversiteit.

De eerste projecten

Wanneer zal je echt iets merken van deze erkenning? Misschien niet meteen, want er moet nog veel werk achter de schermen gebeuren. Sponsoring en financiering zoeken, personeel aanwerven, werkgroepen opstarten, en zo meer. Maar toch lopen er al enkele concrete projecten die het Nationaal Park in de praktijk brengen. Een vijftal voorbeelden?

Het verbinden van natuurgebieden is één van de voornaamste ambities van het masterplan voor de Brabantse Wouden. Dit kan door uitbreiding van de natuurgebieden, maar ook door het wegwerken van de versnippering door infrastructuur. Zo bouwen het Departement Omgeving, Wegen en Verkeer én Natuur en Bos op dit moment een groot ecoduct tussen de twee helften van het Hallerbos. Een brug voor dieren en mensen over de Brusselse Ring.

Misschien heeft jouw gemeente ook al een hemelwaterplan? Door te ontharden en overal waar mogelijk de infiltratie van hemelwater te bevorderen herstellen we de waterbatterij die ons landschap vormt. Een unieke eigenschap van de ondergrond: het zandpakket boven een ondoordringbare kleilaag houdt het hemelwater vast. Door tegelijk de vele tientallen bronnen in kaart te brengen en die op te waarderen, maken we dat herstel van die waterbatterij meteen ook tastbaar voor gebruikers, bewoners en recreanten. En voor de natuur uiteraard.

De regionale landschappen leggen broedhopen aan voor het vliegend hert. Deze iconische soort is gebonden aan oude bossen en dood hout. In broedhopen kunnen de larven ontwikkelen tot indrukwekkende kevers. De regionale landschappen vonden al 75 geschikte locaties, vaak in de tuin van particulieren die zo bijdragen tot de (her)opbouw van een sterke populatie.

Via regelmatig overleg met Brusselse en Waalse partners, werken we aan een nationaal park dat de gewestgrens overschrijdt. Zo ondersteunen we meteen ook de Brusselse en Waalse parkambities, leren we van elkaar en verbinden we natuur, vrijwilligers, recreatie en meer over de grenzen heen.

We verkennen met financiële steun van Vlaanderen de mogelijkheden van lokaal geoogst hout uit de Brabantse Wouden voor nieuwe toepassingen. We doen dat samen met bosbeheerders, zagerijen en houtverwerkers, onderzoekers en andere betrokkenen. Eigen hout van een korte keten uit duurzaam beheerde wouden, zorgt voor extra koolstofopslag, is milieuvriendelijk, verrijkt ons landschap en is een bron van lokale tewerkstelling.

Samen met jou

Het Nationaal Park Brabantse Wouden wil iedereen mee. Wie er leeft, woont, werkt of op bezoek komt. Wil je een infostand over het Nationaal Park op het evenement van jouw vereniging? Of een voordracht in de school of op jouw lokale initiatief? Vraag het gerust. Of wil je zelf mee helpen? Heel graag!

Het verhaal van een landschap: boek over de Brabantse wouden

Wil je weten waarom Halle fier kan zijn deel uit te maken van het Nationaal Park Brabantse Wouden? Welke erfgoedwaarden er uniek zijn ? Wat het verhaal van het landschap is? Of wat het verhaal van het leven is en kan zijn? Ben je benieuwd waarom het oudste monument van de lage landen zich in de Brabantse wouden bevindt, of hier ooit Romeinen verbleven, of welke bouwstoffen plaatselijk ontgonnen werden en terug te vinden zijn in kerken en gebouwen, hoe de adel bijdroeg aan het behoud van onze wouden, waarom er zoveel watermolens in het gebied stonden en zoveel meer? Of wil je weten voor welke dieren en planten de Brabantse wouden een belangrijke rol spelen in het behoud van deze soorten, welke acties we moeten ondernemen om de effecten van de klimaatveranderingen tegen te gaan, of welke soorten we mogen of kunnen verwachten in de toekomst?

Dan geeft dit tweedelige werk hierop een antwoord. Prachtige foto’s, overzichtelijke kaarten en anekdotes illustreren de twee boeken die aangenaam zijn om te lezen of te bekijken. Ze zijn verkrijgbaar in de boekhandel, maar ook rechtsreeks bij de Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud die het geheel coördineerde en ze uitbracht. Bestellen kan via de website www.vhm.be

Meer info op www.brabantsewouden.be | info@brabantsewouden.be | 016 26 72 84

_{Fotografie Lander Loeckx}