Duurzame helden 2021 aan het woord

Tijdens de week van 18 tot 25 september staat Halle volledig in het teken van duurzaamheid. Het uitgelezen moment om onze Duurzame Helden te vieren! Dit zijn Hallenaren die zich het voorbije jaar actief inzetten om onze stad te verduurzamen. Op 23 september worden de Helden van 2022 bekend gemaakt. In tussentijd vroegen we aan de laureaten van vorig jaar hoe zij het stellen.

Nathalie Haesbrouck

Nathalie Haesbrouck schopte het vorig jaar tot Duurzame Held. Niet door een gigantisch project op poten te zetten, maar door gewoon te kijken naar haar eigen levensstijl. Samen met haar gezin bant ze plastic uit het huishouden en kiest ze uitsluitend voor vegetarisch eten. Zo wil ze het signaal geven dat je als individu ook een verschil kan maken.

Nathalie, vorig jaar werd je ‘Duurzame Held’ van Halle. Wat leidde tot deze bekroning?
Ik werd bekroond als gewone huismoeder, zonder duidelijk omschreven project. Ik zet me al enkele jaren actief in mijn levensstijl, en die van mijn gezin, te verduurzamen. Deze bekroning geeft tot mijn vreugde het signaal dat één persoon die duurzaam leeft al een verschil kan maken. Dat is ook de boodschap die ik wil overbrengen.

De omschakeling naar een duurzame levensstijl is stapsgewijs gebeurd. In het begin ging dat soms moeilijk, maar door de positieve resultaten en reacties ging dat eigenlijk vlotter en vlotter. Nu kan ik zeggen dat mijn huishouden 88 procent plastic-vrij is. Daarnaast eet ik volledig plantaardig. Mijn man en twee dochters zijn mee op de kar gesprongen, wat zeker niet evident was. Zelfs mijn hond at op het einde van zijn leven veganistisch! (lacht) Nu wil ik vooral genieten van mijn leven op dit moment, na jarenlange inspanning.

Wat is jouw voornaamste drijfveer voor zo’n duurzame levensstijl?
Ik groeide op naast een fabriek die vaak wolken stank uitbraakte, dat heeft me wel beïnvloed. Mijn streefdoel is zuiver water en zuivere lucht. Maar dit zit al in kleine, concrete zaken. Zo kan ik er bijvoorbeeld voor zorgen dat een mama en haar baby die ik toevallig passeer op straat geen fijn stof inademen door de fiets te nemen in plaats van de auto. Als individu heb je een grotere impact dan veel mensen denken. Als huisvrouw beslis ik wat er in de winkelkar komt, en dat maakt me invloedrijk. Wat je als consument koopt, bepaalt wat productontwikkelaars uiteindelijk in de rekken zetten.

Wat me ook enorm motiveert zijn de positieve vibes die ik krijg. Ik ben tevreden over de aankopen die ik doe: ik help het milieu en steun mensen uit de streek. Door te kiezen voor duurzame projecten krijg ik ruimte om me met leuke, positieve zaken bezig te houden. Ik kan trager leven en op adem komen. Dat geeft me een energieboost, en dat straalt ook uit naar de mensen rondom mij.

Op welke manier hoop jij andere mensen te inspireren?
Ik hoop vooral mensen te inspireren door het goede voorbeeld te geven. Mijn actieterrein is informeren en enthousiasmeren. Zo wijs ik mensen op het bestaan van toxines in voedsel en micro-plastics in o.a. shampoo, tandpasta … Dat zijn allebei boosdoeners voor het milieu en onze gezondheid waar mensen zich vaak niet bewust van zijn.

Wie zich een duurzamere levensstijl wil aanmeten, kan ook klein beginnen. Ik ben vegetarisch-veganistisch, maar ik promoot de ‘salami-tactiek’. (lacht) Dit houdt in dat je stapje voor stapje te werk gaat. Begin bijvoorbeeld met één dag per week vlees uit je menu te bannen. Of als je minder plastic in huis wil, kan je bijvoorbeeld ruimte per ruimte bekijken. Kijk eerst welke producten je in je badkamer kan vervangen door duurzame alternatieven. Als je zelfs maar één productje volhoudt op lange termijn heeft dat al effect! Daarnaast is een goede planning erg belangrijk. Voor mensen met een drukke agenda en kinderen is het niet altijd evident in verschillende speciaalzaken te winkelen. Daarom is het cruciaal dat allemaal in te plannen.

Maar bovenal: heb geduld met jezelf. Het kan al eens gebeuren dat iets niet zo vlot verloopt als je hoopte. In dat geval is het belangrijk steeds lief te zijn voor jezelf. Zolang je met de juiste mindset begint, lukt dat wel. Ik zeg altijd: waar een wil is, is een weg!

Broed

Faber stampte bijna anderhalf jaar geleden samen met een vriend ‘Broed’ uit de grond. Dat is een circulair bedrijf dat oesterzwammen kweekt op Hals koffiedik. Ondertussen startte Broed andere projecten en vervoegden Robbe en Maranne het team. Hun droom en doel bleven ongewijzigd: afval gelijkstellen aan grondstof en zo de afvalberg een kopje kleiner maken.

Eerst en vooral, wie zijn jullie en wat doen jullie hier met Broed?
Faber: Mijn goede vriend Tom en ik zijn samen opgegroeid. We houden allebei van de natuur en leven milieubewust. Vorig jaar in april stampten we een duurzaam project uit de grond genaamd ‘Broed’. We wilden iets doen voor de stad en haar inwoners waarbij we focus leggen op lokale en ecologische producten. Broed was initieel een deel van een groter project ‘Closing the Cycle’. Ons doel? De afvalberg aanpakken. Maar natuurlijk moesten we ergens beginnen. Zo ontstond het idee van Broed: oesterzwammen kweken op koffiegronden. En daar stonden we dan met twee kleine emmertjes koffiedik van enkele Halse cafés in onze handen. Dat is dan heel snel uitgegroeid tot iets groter.

Robbe: Omdat Faber en Tom Broed wouden uitbreiden met nog meer projecten, vroegen ze mij deel uit te maken van hun team. Aangezien ik zelf altijd al een passie heb gehad voor de natuur – ik onderhoud thuis een moestuin van 600 m² waardoor ik al twee jaar zelfvoorzienend ben op vlak van groenten – zei ik met plezier toe! Ondertussen maakt ook Fabers zus Maranne deel uit van het Broed-team.

Hoe is jullie project geëvolueerd sinds jullie bekroning tot Duurzame Held vorig jaar?
Faber: Broed is enorm gegroeid. We zijn eerst op zoek gegaan naar zogenaamde ‘koffievrienden’. Dit zijn Halse horecazaken die ons een keer per week hun koffie-afval schenken. Naarmate we meer oesterzwammen wouden produceren, moesten we meer koffievrienden ronselen. Dat ging eigenlijk heel vlot. We merken dat mensen meer aandacht krijgen voor het milieu en dus graag op de kar springen.

Robbe: Het residu van koffiegronden na onze oesterzwammenoogst wordt hergebruikt als voedingsbodem voor landbouwgrond van ForTuintje, mijn moestuin. Zo gaan we nog een stapje verder en krijgt het koffiegruis een tweede én een derde leven!

Maranne: Waar we ook enorm op inzetten, is de verpakking van onze producten. De doe-het-zelf groeikits steken we in emmertjes die we ophalen bij plaatselijke horecazaken. Deze plastic verpakkingen vliegen daar soms al na een uur de vuilbak in. Wanneer mensen zo’n emmertje kopen om thuis zelf oesterzwammen te kweken, betalen ze ook statiegeld. Dan zijn we zeker dat de emmers hergebruikt worden. Zo willen de levens van wegwerpproducten nog extra verlengen en vermijden dat deze op de afvalberg terechtkomen.

Wat staat er nog allemaal op de planning voor in de toekomst?
Maranne: Eerst en vooral een nieuwe, grotere locatie vinden! Helemaal in het begin werkten we in de garage van mijn en Fabers mama, maar deze werd al snel te klein. Nu groeien onze oesterzwammen in de kelder van ontmoetingsruimte STEK. Ook hier kunnen we niet meer lang blijven wegens plaatsgebrek, daarom zijn we nu op zoek naar een groter pand voor onze onderneming.

Daarnaast zouden we, eens we voldoende gegroeid zijn, onze producten graag aanbieden in winkels en horecazaken.
Faber: Ook zetten we volop in op educatieve workshops. We tonen mensen hoe ze thuis zelf oesterzwammen kunnen kweken op koffiedik. Daarvoor verkopen we ook speciale doe-het-zelf-kits. Hiermee kunnen zelfs mensen die in een appartement wonen, waar recycleren al wat moeilijker gaat, oesterzwammen kweken op een eerste afvalstroom bij hen thuis. In de toekomst willen we nog meer workshops organiseren voor kinderen, door bv. in scholen langs te gaan.

Waar we ook al aan gedacht hebben, maar dat is dan op langere termijn, is het aspect van sociale tewerkstelling te betrekken. Omdat ons productieproces eigenlijk vrij laagdrempelig is, kunnen we mensen met een beperking de kans geven tot de arbeidsmarkt toe te treden.

Op welke manier hopen jullie andere mensen te inspireren met jullie project?
Faber: Ik denk dan vooral op een ludieke manier. Wat wij hier doen is eigenlijk heel leuk: koffie mengen, een substraat maken, korrels erbij … Zo met je handen bezig zijn, dat is tof! We hopen dan ook dat mensen, en vooral kinderen, die duurzame boodschap al dan niet onbewust gaan opnemen terwijl ze op een speelse manier bezig zijn oesterzwammen te kweken.

Robbe: We willen inderdaad vooral mensen bewust maken, dat is heel belangrijk voor ons. Hierbij focussen we op de jeugd, omdat zij de volgende generatie vormen die het later gaat overnemen. Daarnaast kunnen zij die ideeën ook overbrengen naar hun ouders toe, die misschien nog niet zo denken.

Maranne: Broed gaat veel verder dan louter oesterzwammen groeien. Het gaat over het feit dat we afval kunnen recupereren, van koffiedik tot plastic emmertjes, en hiermee nieuwe producten fabriceren. Zo zullen we stap voor stap de afvalberg verkleinen.