De weg naar onafhankelijkheid (1945-1960)

WOII zorgt voor nieuwe machtsverhoudingen in de wereld. De Belgische koloniale overheid en de grote ondernemingen zien wat er in de andere kolonies gebeurt. Ze investeren in economische en sociale moderniseringen om de controle te kunnen behouden.

België wil het kolonialisme en de verwezenlijkingen in Congo promoten bij de Belgische bevolking. De propagandamotor draait op volle toeren.

Door de economische bloei ontstaat een nieuwe sociale klasse. Congolezen krijgen toegang tot hogere functies. Ze krijgen de naam évolués. Deze elite stelt de kolonisatie steeds meer in vraag.

In 1958 richt Patrice Lumumba de Mouvement National Congolais (MNC) op.

Ook in België groeit het besef dat de koloniale tijd voorbij is, maar de economische belangen zijn groot. Uiteindelijk stemt België schoorvoetend in met de onafhankelijkheidseis. Op 30 juni 1960 wordt Congo dan onafhankelijk verklaard. Patrice Lumumba wordt eerste minister, en Joseph Kasa-Vubu president.

Ondanks de evolutie naar dekolonisatie wordt op vraag van de Halse Koloniale Kring nog in 1953 een nieuw standbeeld van Leopold II ingewijd.