Veelgestelde vragen over de verkiezingen
Praktische vragen
Waar ga ik stemmen?
Ongeveer 2 weken voor de verkiezingen ontvang je een oproepingsbrief* waarop staat in welk stembureau je moet gaan stemmen. Je kiest dus niet zelf waar je gaat stemmen. In Halle zijn dit de stemlocaties:
Centrum Halle:
- Cultuurcentrum ‘t Vondel (Possozplein 40, Halle)
- OCMW (Auguste Demaeghtlaan 30, Halle)
Sint-Rochus:
- GO! technisch atheneum Halle (Kluisstraat 1, Halle)
Buizingen:
- Start 65 (Octave de Kerchove d’Exaerdestraat 214, Buizingen)
Essenbeek:
- Heilig-Hart College (Kasteelstraat 122, Halle)
Lembeek:
- Zaal Bricout (Mimosastraat 33, Lembeek)
Wil je de locaties graag op kaart bekijken? Raadpleeg kaart.halle.be/stembureaus
Zijn stemhokjes toegankelijk voor rolstoelgebruikers?
Ja. Heb je hulp nodig? De voorzitten van het stembureau wijst iemand aan die je helpt in het stemhokje.
Kan ik al eens oefenen om elektronisch te stemmen?
Ja! In de inkomhal van het stadhuis (Oudstrijdersplein 18, Halle) staat een stemcomputer waarmee je kan oefenen. Dat kan op:
Binnenkort kan je hier de data vinden.
Je hoeft geen afspraak te maken om op die momenten te oefenen. Bovendien is er dan iemand aanwezig die je kan helpen. Uiteraard telt de stem die je uitbracht via de oefenstemcomputer niet mee.
Wat als ik niet kan stemmen?
Als je niet kan gaan stemmen – bijvoorbeeld omdat je ziek bent, examens hebt, in het buitenland bent of moet werken – kan je dat per brief aan de vrederechter laten weten. Die oordeelt of je reden voor afwezigheid geldig is. Als je zonder geldige reden niet gaat stemmen, kan je een boete krijgen.
Meer info lees je op de pagina Stemmen met een volmacht.
Kan ik iemand laten stemmen in mijn plaats?
Je kan ook een volmacht* geven aan een andere kiezer die dan in jouw plaats gaat stemmen. Daarvoor moet je een formulier invullen dat online of bij het Stadskantoor beschikbaar is. Zowel jij als de persoon die in je plaats gaat stemmen, moet dit formulier ondertekenen. Je hebt ook een handtekening nodig van een medewerker van de stad, jouw dokter, werkgever of de schooldirectie.
Op de dag van de stemming moet de persoon die je volmacht hebt gegeven met de volmacht naar het stembureau gaan waar jij had moeten stemmen. Elke kiezer mag slechts 1 volmacht krijgen en brengt eerst de eigen stem uit.
Meer info lees je op de pagina Stemmen met een volmacht.
Is mijn stem geheim?
De stemming is verplicht en geheim. Je hoeft dus aan niemand te zeggen voor wie je gaat stemmen, of voor wie je gestemd hebt. Dat is de reden waarom je niet enkel naar het kiesbureau, maar ook in het stem hokje moet gaan. Zelfs als je blanco wil stemmen, moet je toch in het stemhokje gaan. Anders zou je stem niet geheim zijn.
Ik ben verhuisd. Waar moet ik gaan stemmen?
Als je in de periode tussen het vaststellen van de kiezerslijst en de dag van de verkiezingen verhuist naar een andere Belgische gemeente en er wordt ingeschreven in het bevolkingsregister, dan moet je toch in jouw vorige gemeente stemmen.
Het stembureau waarin je je stem moet uitbrengen staat bovendien steeds vermeld op jouw oproepingsbrief.
Moet ik rekening houden met de uren op de oproepingsbrief?
De richturen op de oproepingsbrieven zijn bedoeld om (te lange) wachttijden te vermijden. Je bent niet verplicht om op deze uren te gaan stemmen, maar het wordt wel aangeraden.
Over stemmen met een volmacht
Ik kan niet gaan stemmen en wil geen volmacht geven. Wat moet ik doen?
Als je geen volmacht wil geven, kan je jouw verontschuldiging doorsturen naar de vrederechter van jouw kanton. Die zal oordelen of jouw redenen al dan niet verantwoord zijn. Je kan uiteraard zelf een brief schrijven, maar je kan ook gebruik maken van een sjabloon.
Stuur de schriftelijke rechtvaardiging naar: Vredegerecht Halle – Zuster Bernardastraat 32 - 1500 Halle of naar vred.halle@just.fgov.be.
Kan ik een volmacht geven als ik in België op vakantie ben?
Het is niet mogelijk om een volmacht te geven als je op vakantie bent in België.
Kan ik mijn digitale oproepingsbrief tonen als ik een volmacht uitoefen?
Nee. Als je een volmacht uitoefent, moet je een fysieke oproepingsbrief tonen in het stembureau. Deze wordt afgestempeld.
Mag ik meerdere volmachten uitoefenen?
Nee, je kan slechts één volmacht uitoefenen.
Over oproepingsbrieven
Ik heb mijn oproepingsbrief nog niet ontvangen, wat nu?
De oproepingsbrieven worden ten laatste 15 dagen vóór de verkiezingen verstuurd via de post. Bovendien kan je je oproepingsbrief digitaal raadplegen via MijnBurgerprofiel of via de stadsapp. Je kan ook een duplicaat afhalen bij het Stadskantoor.
⚠️ Opgelet: Breng wel steeds een fysieke versie mee wanneer je gaat stemmen, zo kan je document afgestempeld worden.
Wat als ik mijn oproepingsbrief en/of identiteitskaart niet meer heb op de dag van de verkiezingen?
Je kan een duplicaat afhalen bij het Stadskantoor. Dat is open op de dag van de verkiezing tot de sluiting van de stembureaus. Daarnaast kan je ook zelf een duplicaat afdrukken via MijnBurgerprofiel of via de stadapp.
⚠️ Opgelet: om een volmacht uit te oefenen heb je een papieren versie van de oproepingsbrief nodig, zodat die kan worden afgestempeld.
Bij diefstal of verlies van meerdere identiteitsdocumenten, doe je best zo snel mogelijk aangifte bij de politiezone Zennevallei. Je ontvangt er een attest van verlies of diefstal. Wanneer je enkel je e-ID bent verloren, maakt Bevolking het attest van verlies op. Dit attest blijft 1 maand geldig en vervangt, enkel in België, de eID.
Over voor- en bijzittersschap
Ik ben aangeduid als voorzitter of bijzitter maar kan niet komen. Wat nu?
Tegen een aanwijzing als voorzitter of bijzitter is geen beroep mogelijk. Indien je niet aanwezig kan zijn, moet je binnen de 48 uur de redenen aan de kantonvoorzitter meedelen. De kantonvoorzitter beslist dan onafhankelijk over het al dan niet aanvaarden van uw motieven.
Zelfs wanneer je reeds herhaaldelijk hebt gezeteld tijdens vorige verkiezingen, is het niet uitgesloten dat je nogmaals wordt opgeroepen. Je mag deze oproeping niet negeren.
Ik ben aangewezen als bijzitter maar ik wil niet gaan, heb ik een geldige reden nodig?
Het kantonbureau beslist onafhankelijk over het al dan niet aanvaarden van motieven om niet te zetelen.
Over de verkiezingen
Hoe weet ik op wie ik wil stemmen?
Je kan op verschillende manieren informatie vinden over verkiesbare kandidaten en partijen. Zo kan je kiezen voor de politicus of partij die het dichtst aansluit bij jouw normen en waarden.
➜ De websites, sociale media en folders van de politieke partijen: de politieke partijen moeten hun volledige programma publiceren op hun website. Daar vind je alle plannen terug van wat ze willen doen.
➜ Informatieplatformen voor jongeren: heel wat jongerenorganisaties publiceren links naar de partijprogramma’s en soms vind je er ook een samenvatting.
➜ De media: in periodes van verkiezingen analyseren verschillende media de programma’s van de verschillende partijen om het publiek te informeren.
➜ Bepaalde apps: in de aanloop naar de verkiezingen kan je op apps en websites – waaronder nieuwssites – een stemtest doen.
➜ Let op voor fake news! Let op voor fake news of nepnieuws, zeker op sociale media. Wees kritisch en stel jezelf vragen. Wie heeft dit bericht geschreven? Wat is de bedoeling? Is dit een betrouwbare website? Vergelijk verschillende bronnen.
Wat is het verschil tussen effectieve kandidaten en opvolgers?
Bij de verkiezingen kan je stemmen voor effectieve kandidaten en voor opvolgers. De effectieve kandidaten kunnen rechtstreeks verkozen worden, opvolgers zijn er om de effectieve kandidaten te vervangen.
Mag ik zeggen op wie ik stem?
Het geheime karakter van de stemming is een recht, maar geen plicht. Als je wil vertellen voor wie je gestemd hebt, mag je dat doen zodra je het kiesbureau verlaten hebt. Op basis van deze informatie komen exit polls tot stand. Als je niet wil zeggen op wie je stemde, zeg je ‘veu de goei’.
Waarom is stemmen belangrijk?
Het feit dat we moeten gaan stemmen, wordt soms ook wel ‘burgerplicht’ genoemd. Waarom zo’n officieel woord? Omdat jij met je stem meebepaalt hoe onze democratie eruitziet. Door te gaan stemmen, beslis je mee welke personen jou gaan vertegenwoordigen in de verschillende parlementen, de gemeenteraad en de provincieraad.
Wanneer en hoe kan ik inzage krijgen in de kiezerslijst?
Zodra de kiezerslijst is opgemaakt, kan iedereen een afspraak maken via verkiezingen@halle.be om de kiezerslijst in te kijken. Omwille van de bescherming van persoonsgegevens mag je de lijst uiteraard niet fotograferen en zal je de lijst enkel kunnen inkijken onder begeleiding van een medewerker.